Stress, Anxiety and Boredom : its effects to freediving

[ghostpipe]

ตอนนี้กำลังอ่านหนังสือเรื่อง Manual of Freediving แต่งโดย Umberto Pelizzari และ Stefano Tovaglieri ซึ่ง instrutor ที่สอนผมแนะนำว่าต้องอ่านเลยเล่มนี้ ก็เลยหาซื้อมาอ่านจนได้ พยายามอ่านไป อ่านมาหลายๆ บท ข้ามๆ ไปบ้าง ก็มาเจอบทนี้ถูกใจเลยอยากจะนำมาแบ่งปัน และคิดว่าเป็นเรื่องสำคัญมากเสียด้วยต่อการดำน้ำแบบอิสระ (freediving)

Stress : ความเครียด
Anixiety : ความวิตกกังวล
Boredom : ความเบื่อหน่าย

Stress
ความเครียดเกิดขึ้นได้กับทุกๆ คน สาเหตุที่ก่อให้เกิดความเครียดมีได้หลายอย่าง ซึ่งอาจแตกต่างกันไปในแต่ละคน หากความเครียดเกิดขึ้นและสะสมมากขึ้น ย่อมไม่ส่งผลดีต่อการ freedive แน่นอน และหากทิ้งไว้อาจก่อให้เกิดอาการตระหนก (panic) และเป็นเหตุให้เกิดอุบัติเหตุได้ สิ่งที่สำคัญคือเราต้องรู้ตัวว่ามีความเครียดเกิดขึ้นหรือไม่ และจะทำอย่างไรให้มันลดลงหรือหายไป ในหนังสือแนะนำว่า เราต้องเรียนรู้และทำความเข้าใจกับมัน (learn and understand it) คือต้องเข้าใจว่ามันเกิดขึ้นได้ แต่ต้องหาสาเหตุให้ได้ว่าเกิดจากอะไร แล้วแก้ไขมันซะ

Anixiety
ความวิตกกังวลคือความรู้สึกที่เกิดขึ้นโดยอัตโนมัติจากสถานการณ์หรือสิ่งเร้า (stimulus) ที่เราคิดว่าเป็นปัญหาหรืออาจจะก่อให้เกิดอันตรายขึ้นกับตนเอง ซึ่งจะส่งผลให้ร่างกายเกิดการตอบสนองทางกายภาพ เช่น การเต้นของหัวใจ การสูบฉีดโลหิต การหายใจ การทำงานของกล้ามเนื้อ ระบบย่อยอาหาร (อาเจียน ท้องเสีย อาหารไม่ย่อย) โดยแต่ละคนอาจตอบสนองต่อสิ่งเร้าที่แตกต่างกัน และในระดับมากน้อยแตกต่างกันไป สิ่งเร้าเดียวกันอาจมีผลหรือไม่มีผลใดๆ กับบางคนเลยก็เป็นได้

(วันนี้เอาไว้แค่นี้ก่อนนะครับ แล้วจะมาเขียนต่อใหม่)

[ghostpipe]

ถ้าสิ่งเร้านั้นทำให้รู้สึกว่า เป็นอันตราย หรือ ก่อให้เกิดปัญหา เช่น กระแสน้ำแรง น้ำขุ่น เคลียร์หูไม่ได้ ฯลฯ การตอบสนองรูปแบบต่างๆ ก็จะเกิดขึ้น โดยระบบประสาทและต่อมต่างๆ จะสั่งการให้ร่างกายแสดงอาการใน 2 ลักษณะคือ fight or flight (สู้ หรือ หนี)

โดยถ้าสิ่งเร้านั้นมีอยู่แต่เรารู้สึกว่ามันไม่ได้หนักหนาอะไร รับมือได้ (optimal) การตอบสนอง (reaction) หรือการดำน้ำของเราก็จะเป็นไปในลักษณะที่เหมาะสม คือไม่เกิดความเครียด หรือความกังวลมากนัก

แต่ถ้าเรารู้สึกว่่าสิ่งเร้านั้นมันหนักหนามาก การตอบสนองของร่างกายก็จะเป็นไปในทางที่รุนแรง เช่น หัวใจเต็นแรงขึ้น กล้ามเนื้อเกร็ง ฯลฯ การดำน้ำของเราก็จะไม่ดีเท่าที่ควรจะเป็น หรือแย่ไปเลย ง่ายๆ ก็คือ เครียด เกร็ง ดำไม่ได้ นั่นเอง

ความวิตกกังวลจะมีผลต่อการสั่งงานระบบประสาทและการหลั่งสารต่างๆ ในร่างกาย เช่น การหลั่งของ adrenaline จากการเกิดความกลัวเนื่องจากไฟไหม้ ทำให้คนแบกตู้เย็นวิ่งหนีออกมาได้ อันนี้เป็นไปในลักษณะทางบวกคือ fight หรือ "สู้โว้ย" โดยเฉพาะพวกที่มีไฟ (ไฟลนก้น) จะทำอะไรได้ดีเมื่อสิ่งเร้าคือ date line ใกล้เข้ามา แต่ถ้าเป็นไปในทางลบและเป็นระยะเวลานาน จะก่อให้เกิดความเครียดตามมา ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ดีแน่นอน

ความเบื่อหน่าย
ความเบื่อหน่ายคือสาเหตุหนึ่งของความเครียด เกิดขึ้นจากการทำอะไรซ้ำๆ แบบเดิม ขั้นตอนเดิม ไปที่เดิม หรือเห็นอย่างเดิม ซ้ำแล้วซ้ำเล่า อะไรที่ดูแล้วไม่น่าสนใจ เรียบๆ ง่ายๆ เกินไป ย่อมส่งผลต่อความเบื่อหน่ายอย่างแน่นอน (ใครที่แต่งงานแล้วหลายๆ ปีคงเข้าใจได้ดี ) ถ้าสถานะการณ์แบบนี้เกิดขึ้นกับการดำน้ำแบบอิสระ เช่น ซ้อมแบบเดิมๆ ที่เดิมๆ ก็จะทำให้การดำไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร ผลก็คือไม่มีอะไรดึงดูดความสนใจของนักดำน้ำเท่าที่ควร หรือขาดความสนใจในการดำน้ำนั่นเอง (ขี้เกียจไปซ้อม ไม่ค่อยมีกะจิตกะใจจะซ้อม เป็นต้น)

เมื่อรู้แล้วว่าสิ่งต่างๆ ได้แก่ ความวิตกกังวล ความเบื่อหน่าย เป็นสาเหตุที่สำคัญของความเครียด และความเครียดส่งผลต่อประสิทธิภาพในการดำน้ำของเรา เราต้องพยายามลดหรือกำจัดส่ิงเหล่านั้นออกไป ที่สำคัญเราต้องหาหรือรู้ให้ได้ว่าอะไรทำให้เราเครียด (สาเหตุของความเครียด) ซึ่งหลักๆ เกิดจาก 5 ประการคือ 1) จากสภาพร่างกายที่ไม่พร้อม (physical causes) 2) จากสภาพจิตใจที่ไม่พร้อม (pshchological causes) 3) จากอุปกรณ์ที่ไม่เหมาะสม (causes due to equipment) 4) จากสภาพแวดล้อม (environmental causes) และ 5) การขาดความสามารถและการฝึกฝนทางเทคนิค (lack of technical capacity and training)

นอกจากนั้น ต้องเรียนรู้ว่าอะไรก่อให้เกิดความเบื่อหน่ายหรือความกังวลใจ เรียนรู้หรือทำความรู้จักกับความเครียดที่เกิดขึ้นในตัวเราให้ได้ วิธีแก้หรือก็น่าจะแตกต่างกันไปในแต่ละคน ซึ่งเราสามารถเรียนรู้แลกเปลี่ยนประสบการณ์จากกันและกันได้ โดยเฉพาะจาก instructor หรือ coach ที่มีประสบการณ์ น่าจะให้คำแนะนำได้เป็นอย่างดีในเรื่องนี้ (ทีม Bkk ยังไม่มีเลยนะ)

วันนี้ก็ขอจบด้วยประการฉะนี้ก่อน ไว้มีเวลาก็จะพยายามมาเขียนต่อครับ